A skąd właściwie do nas przybyła? Ma za sobą całkiem długą podróż!

Róża pomarszczona (Rosa rugosa Thunb.) to krzew z rodziny różowatych, który naturalnie występuje w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej. Pochodzi ze wschodniej Azji, skąd został sprowadzony do Europy w XVIII wieku, zaś w Polsce uprawiany jest od lat 60. XX wieku. Róża pomarszczona tworzy liczne, pokryte kolcami (nie mylić z cierniami!) pędy i kłącza, którymi rozrasta się tworząc gęste zarośla. Na nieużytkach i terenach otwartych może być gatunkiem inwazyjnym, lecz przynosi też wiele pożytku - sadzona na skraju drzewostanu i przydrożach jest cennym źródłem pokarmu dla zwierząt.

Róża pomarszczona wytwarza kwiaty na wierzchołkach pędów, pojedyncze lub zebrane po kilka. Ma widowiskowe kwiaty barwy różowej, rzadziej można znaleźć też białe. Ten kolor, w połączeniu z charakterystycznym zapachem, intensywnie zwabia owady zapylające. Po kwitnieniu zawiązuje dość duże owoce, które są smacznym posiłkiem dla ptaków, gryzoni i ssaków.

Ale przecież nie tylko dzika zwierzyna korzysta z dobrodziejstw róży. Na pewno każdy kojarzy smak pysznego, różanego nadzienia w świeżym pączku. Kwiaty wszystkich gatunków róż są jadalne, lecz tylko te o najintensywniejszym zapachu wykorzystywane są w zielarstwie i kosmetyce – są to w szczególności odmiany róży pomarszczonej. Daje też wiele możliwości wykorzystania w domowej kuchni - z płatków róży możemy w prosty sposób przyrządzić cukier różany. Wystarczy zebrać garść świeżych płatków, oderwać białe końcówki (są gorzkie), utrzeć w moździerzu i dodać 100 gramów cukru. Następnie należy dokładnie połączyć roztarte płatki z cukrem i wysuszyć na papierze do pieczenia.

Świetnie sprawdza się także w roli naparów – zebrane płatki lub nierozwinięte pąki wystarczy ususzyć w suchym, ciemnym i przewiewnym miejscu. Tak przygotowany susz będzie przyjemnym dla oka i podniebienia akcentem w wieczornej herbacie bądź letniej lemoniadzie. Oprócz tego zarówno płatki, jak i owoce róży mają wiele właściwości zdrowotnych – które w prosty sposób można wydobyć jeszcze mocniej, przygotowując z niej nalewkę 😉 A jak poprawia humor!

Róże oprócz pięknie pachnących kwiatów wytwarzają owoce, które dojrzewają od końca sierpnia. Możemy wykorzystać je do przygotowania dżemów, win i nalewek. Owoce róży pobudzają odporność organizmu, stosuje się je przy przeziębieniu, grypie, anginie, reumatyzmie i chorobach skórnych, a także chorobach układu moczowego. Preparaty z róży znajdują zastosowanie w mieszankach na uspokojenie.